Ludzie

Ludzie: kadr z filmowej trylogi „Władca Pierścieni” reż.Peter Jackson

Ludzie, w świecie wykreowanym przez J.R.R. Tolkiena, odgrywają wyjątkową i kluczową rolę. Są jedną z ras stworzonych przez Eru Ilúvatara – Boga, który stworzył wszechświat, Ardę i wszystko, co istnieje. Ludzie różnią się od innych ras w Śródziemiu, takich jak Elfy, przede wszystkim ze względu na swoją śmiertelność i niezwykłą wolną wolę, co w zamyśle Tolkiena jest nie tylko kluczową cechą, ale również głęboką refleksją nad ludzką naturą, duchowością i losem.

Stworzenie i Charakterystyka Ludzi

Ludzie, zwani przez Elfy Atani lub Drugi Lud, zostali stworzeni przez Ilúvatara po Elfach, dlatego nazywani są Drugi Ludem.

W przeciwieństwie do Elfów, które są nieśmiertelne, ludzie zostali obdarzeni przez Ilúvatara wyjątkowym darem śmiertelności. Ten „Dar Ilúvatara”, jak określają go Elfy, sprawia, że życie Ludzi jest krótkie, pełne zmienności i kończy się tajemniczą śmiercią. Po śmierci dusze Ludzi opuszczają świat, a ich dalszy los pozostaje nieznany nawet Valarom.

Tolkien widział w Ludziach chęć do wielkich czynów, ale także ich słabości i podatność na zło. Przez śmiertelność są oni bardziej podatni na pokusy władzy, nieśmiertelności i bogactwa. Z jednej strony mogą oni przejawiać heroizm, walcząc w obronie dobra, z drugiej zaś często są łatwo uwodzeni przez siły ciemności, jak miało to miejsce z Numenorejczykami.

Wolna Wola i Los Ludzi

Tolkien podkreśla, że Ludzie mają większą wolność wyboru niż Elfy. Mogą kształtować swoje życie w sposób, którego Elfy nie mogą, ponieważ są mniej związani z naturą i losem Ardy. To daje Ludziom możliwość dokonywania wielkich czynów i bycia twórcami swojej przyszłości.

Z tej wolności wynika zarówno ich zdolność do heroizmu, jak i podatność na zło. Ludzie mogą podejmować decyzje, które zmieniają losy świata, ale też często są uwodzeni przez moc, ambicje i strach przed śmiercią. Tolkien wielokrotnie podkreślał, że Ludzie mają „dar wolności”, ale z tą wolnością wiąże się ogromna odpowiedzialność.

Podział Ludzi w Śródziemiu

Ludzie w Śródziemiu nie są jednolitą rasą – różnią się między sobą kulturą, pochodzeniem i tradycjami. Oto główne grupy Ludzi w Śródziemiu:

1. Númenorejczycy

Numenorejczycy byli największymi Ludźmi, potomkami Edainów z Pierwszej Ery, którzy zostali obdarzeni przez Valarów wyjątkową wyspą Númenor w Drugiej Erze. Dzięki swojej lojalności wobec Valarów i sojuszowi z Elfami, Numenorejczycy otrzymali długie życie, a ich kultura i technologia przewyższały inne narody Śródziemia.

Niestety, ich wielkość doprowadziła do upadku. Z czasem stali się aroganccy, a ich pragnienie nieśmiertelności doprowadziło do buntu przeciwko Valarom i ostatecznego zniszczenia Númenoru. Ci, którzy przetrwali, założyli królestwa Arnor i Gondor w Śródziemiu.

2. Dúnedainowie

Dúnedainowie to potomkowie Numenorejczyków, którzy przetrwali upadek Númenoru. Długowieczni i potężni, byli strażnikami północnych ziem Śródziemia, ale ich liczba i siła malały z biegiem lat. Aragorn, jeden z głównych bohaterów „Władcy Pierścieni”, był Dúnedainem i prawowitym dziedzicem tronu Gondoru.

3. Rohirrimowie

Rohirrimowie, zwani też Ludźmi Rohanu, byli prostymi, ale dumnymi wojownikami. Znani ze swojego mistrzostwa w jeździe konnej, Rohirrimowie żyli w sojuszu z Gondorem i odegrali kluczową rolę w bitwach Trzeciej Ery. Byli ludźmi honoru i lojalności, wiernymi sojusznikami Gondoru, jak pokazuje ich wkład w Bitwę na Polach Pelennoru.

4. Haradrimowie i Easterlingowie

Haradrimowie i Easterlingowie to Ludzie z południowych i wschodnich krain Śródziemia, którzy często sprzymierzali się z siłami zła. Ich motywy były różne – niektórzy walczyli dla zysku, inni z lęku przed potęgą Saurona. Choć byli wrogami Wolnych Ludów, Tolkien przedstawiał ich złożoność, nie jako wyłącznie złe postacie, ale raczej ofiary manipulacji ciemnych sił.

Rola Ludzi w Wojnie o Pierścień

Ludzie odegrali kluczową rolę w decydujących wydarzeniach Trzeciej Ery, zwłaszcza w Wojnie o Pierścień. Aragorn, prawowity dziedzic królów Gondoru, stał się jednym z głównych bohaterów, prowadząc Wolne Ludy do zwycięstwa nad Sauronem. Faramir i Boromir, synowie namiestnika Gondoru, także odegrali ważne role, pokazując różne oblicza ludzkiej natury – od walki o władzę, przez lojalność wobec rodziny, aż po poświęcenie dla większego dobra.

Podatność na Zło

Choć Ludzie są zdolni do wielkich czynów, Tolkien pokazuje również ich podatność na zło. Przykłady takie jak upadek Númenoru czy postać Boromira, który został uwiedziony przez moc Pierścienia, pokazują, że Ludzie są często skłonni do ulegania pokusom. Ich kruchość i strach przed śmiercią mogą prowadzić do zguby, ale jednocześnie to właśnie Ludzie są zdolni do największego poświęcenia.

Dziedzictwo Ludzi

Na koniec, Ludzie są centralnym elementem narracji Tolkiena, a ich losy splatają się z losem całego Śródziemia. Tolkien, jako katolicki pisarz, w swoim dziele widział refleksję nad naturą człowieka – jego słabościami, nadziejami, pragnieniem transcendencji i walką ze złem. Ludzie, mimo swojej kruchości i śmiertelności, są zdolni do wielkich czynów, które kształtują losy świata.

Tolkien w swojej twórczości przedstawia Ludzi jako istoty, które mimo swojej śmiertelności i słabości mają niezwykłą wolną wolę. To właśnie dzięki niej mogą przekraczać własne ograniczenia, stawiając czoła nawet najpotężniejszym siłom zła. Ludzie są symbolem zmienności, nadziei i możliwości odkupienia w świecie Śródziemia.